Ik wil begeleiding bij rouwverwerking
Je hebt te maken gehad met een groot verlies (een dierbare verloren door overlijden, verlies van gezondheid of werk) en wil hier graag ondersteuning bij.
Na een groot verlies rouwen we. We verwerken het verlies. Meestal denken we bij rouw aan het verliezen van iemand door overlijden. Maar je kunt ook rouwen na een ander groot verlies. Bijvoorbeeld:
- verlies van gezondheid door ziekte
- verlies van een partner na een scheiding
- verlies van een baan
- verlies van de hoop op een kind
Verlies is heftig: er is tijd voor nodig om het te verwerken. Hoeveel tijd, dat verschilt per persoon. Verwerken doet iedereen op zijn eigen manier. Mensen denken en voelen vaak verschillende dingen. De een is vooral boos, de ander vooral verdrietig. Weer een ander is opgelucht, omdat een moeilijke periode voorbij is. Misschien heb je een leeg gevoel, misschien voel je verschillende emoties tegelijk. Rouwen is voor veel mensen een zware en moeilijke periode.
Klachten op een rij
Je kunt van verschillende dingen last hebben bij rouw
Je kunt het niet geloven
Je kunt niet geloven dat het echt waar is. Veel mensen hebben dit gevoel als iets net gebeurd is. Een dierbare is net overleden of iemand heeft te horen gekregen dat hij niet lang meer te leven heeft. Het verlies is nog niet te bevatten.
Je bent verdrietig
Iets of iemand verliezen doet pijn: geestelijk en lichamelijk. Veel mensen laten het niet graag merken als ze verdrietig zijn of huilen. Maar het verdriet helpt ook om met de nare situatie om te gaan.
Je bent opgelucht
Je kunt ook opgelucht zijn nadat bijvoorbeeld je partner of ouder is overleden. Bijvoorbeeld als hij of zij veel pijn had of als de verzorging heel zwaar is geweest. Of misschien had je een slechte relatie met degene die overleden is. Opgelucht zijn mag, het is niet raar.
Je voelt je schuldig
Misschien heb je iets gedaan of gezegd, of juist dingen niet gedaan of gezegd. Daar kun je je schuldig over voelen. Je kunt je ook schuldig voelen als je je na een tijdje weer beter gaat voelen. Als je niet meer zo verdrietig bent en weer meer zin krijgt in dingen.
Je bent boos
Je kunt boos zijn na een verlies. Het voelt niet eerlijk wat je is overkomen. Misschien ben je boos op iemand anders, misschien ook op jezelf.
Je voelt je eenzaam en alleen
Je kunt je na een verlies alleen en soms ook eenzaam voelen. Zeker als je lang samen met iemand bent geweest en die overlijdt. Soms mis je je partner of kind zo, dat het lijkt alsof je de overledene op straat ziet lopen of thuis hoort komen.
Je bent somber
Als je een partner, kind, vader of moeder verliest kun je het verdriet nog jaren voelen. Het maakt je somber; je hebt minder zin in dingen. Ook als de somberheid minder wordt, zijn er nog regelmatig momenten waarop je het verdriet weer voelt. Somberheid kan overgaan in een depressie.
Je hebt een gevoel van tevredenheid
Je kunt in een periode van rouw ook een tevreden gevoel hebben. Over hoe het afscheid gegaan is bijvoorbeeld. En over de mooie dingen die je beleefd hebt met iemand.
Je hebt lichamelijke klachten
- je spieren voelen gespannen
- je hebt minder zin in eten
- je concentratie is minder
- je bent snel moe
- je slaapt minder goed
- je bent onrustig en heel actief
- je hebt hoofdpijn
Je kunt het accepteren
Langzaam voel je je weer vaker wat beter. Je krijgt weer meer zin in dingen. Uiteindelijk kun je het verlies accepteren. Veel mensen voelen zich na een jaar weer goed genoeg om verder te kunnen met hun leven.
Wat kun je zelf doen?
Blijf goed voor jezelf zorgen:
- Ga naar bed op de tijd die je gewend bent.
- Sta op tijd op en kleed je aan.
- Eet drie keer per dag, ongeveer op vaste tijden.
- Drink liever geen alcohol en gebruik geen drugs. Het verdooft emoties, maar je kunt er verslaafd aan raken.
- Blijf werken, als dat kan. Doe de dingen die je normaal ook al deed.
- Beweeg: sporten is goed, maar rustig wandelen of fietsen ook.
- Zorg voor ontspanning door dingen te doen die je prettig vindt.
Rouwen kost tijd en moeite. Geef jezelf die tijd. De een heeft meer tijd nodig dan de ander. Je hoeft je niet te schamen voor je gedachten of gevoelens. Het is bijvoorbeeld niet raar om opgelucht te zijn, of juist heel boos.
Herinneringen kunnen je helpen bij het verwerken van het verlies. Bekijk bijvoorbeeld foto's of schrijf herinneringen op.
Het kan helpen om te praten met iemand die je vertrouwt. Vertel over wat je denkt en voelt. Ook als je er eigenlijk geen zin in hebt. Of als je denkt dat anderen er misschien niet over willen praten. Vaak geeft het toch een prettig gevoel en voel je je minder alleen. De aandacht van goede vrienden en familie kan je het beste helpen bij de verwerking.
Hieraan herken je rouw die niet stopt
- Je hebt minimaal 1 jaar geleden een groot verlies meegemaakt.
- Het verdriet en andere klachten die horen bij rouw zijn nog (bijna) net zo erg als in het begin.
- Je zou zelf willen sterven om bij de overledene te zijn.
- Je vindt het moeilijk om andere mensen te vertrouwen.
- Het leven voelt leeg en zonder betekenis. Je hebt nergens echt zin in en je weet niet wat je kunt doen om het beter te maken.
- Door de klachten lukken dagelijkse dingen niet goed, zoals slapen, eten, werken of het huishouden doen.
Aanbod preventie
Rouwgroep
Iedereen krijgt in zijn leven op een bepaald moment met het verlies van een naaste te maken. De dood hoort bij het leven, met verdriet en rouw als gevolg.
Ondersteuningsgroep nabestaanden na zelfdoding
Als je iemand om wie je veel geeft, verliest door zelfdoding is dat heel ingrijpend voor jou als nabestaande.
Steun voor familie en naasten
Tips voor familie en naasten
- Accepteer de emoties en het gedrag van de nabestaande. Gun de persoon zijn eigen manier van verwerken.
- Wees voorzichtig met het geven van adviezen en praat aanwezige schuldgevoelens niet weg.
- Neem initiatieven en maak concrete afspraken met de nabestaande. Spreek een tijdstip af voor een bezoek of onderneem samen iets.
- Wees niet bang om over de overledene te praten. Het ophalen van mooie en grappige, maar ook moeilijke herinneringen helpt het verlies te verwerken.
- Wees ook niet bang om het verkeerde te zeggen of te doen. Er ‘zijn’, luisteren en steun bieden, is het belangrijkst.
- Bied hulp aan bij praktische zaken. Met name dingen die de overledene voor zijn of haar rekening nam. Bijvoorbeeld de administratie of de opvang van de kinderen. Let er wel op niet alles uit handen te nemen.
- Denk niet te snel dat de nabestaande nu wel over het verlies heen zal zijn. Na verloop van tijd zal de rouwende uit zichzelf misschien niet meer durven praten over het verlies. Blijf dus langskomen en informeren hoe het gaat.
Mind naasten centraal
Mind Naasten Centraal ondersteunt familie en naasten van mensen met een psychische kwetsbaarheid. Heb jij in je familie of directe omgeving ook daarmee te maken? Misschien wordt het je soms te veel en ben je op zoek naar hulp? De ervaringsdeskundigheid van Mind Naasten Centraal helpt je weer op weg.